• Mechanizm podzielonej płatności ma zastosowanie jeśli jesteś przedsiębiorcą w Polsce, niezależnie od tego czy jesteś mikroprzedsiębiorcą, małą, średnią czy dużą firmą oraz niezależnie czy jesteś podatnikiem czynnym VAT, czy podatnikiem zwolnionym z VAT.
• Mechanizm podzielonej płatności nie ma zastosowania:
  • jeśli jesteś konsumentem (nie prowadzisz działalności gospodarczej),
  • jeśli jesteś przedsiębiorcą, który otrzymuje faktury bez kwoty podatku VAT (np. od podatników zwolnionych z VAT),
  • w transakcjach realizowanych na podstawie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, jeżeli podmiot, na rzecz którego dokonywana jest płatność, na dzień dokonania dostawy był partnerem prywatnym lub jednoosobową spółką partnera prywatnego albo spółką kapitałową, której jedynymi wspólnikami są partnerzy prywatni,
  • jeśli rozliczenie następuje w formie potrącenia.

Mechanizm podzielonej płatności (MPP) stosujesz obowiązkowo, gdy faktury za transakcje spełniają łącznie następujące warunki:

• należność ogółem, która wynika z faktury (tj. wartość brutto całej faktury) przekracza 15 tys. złotych,
• choćby jedna pozycja na fakturze dotyczy towarów lub usług tzw. wrażliwych (wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT),
• sprzedawca i nabywca są podatnikami VAT.

W szczególności obowiązkowy MPP dotyczy płatności za:

• usługi budowlane,
• paliwa,
• stal, wyroby stalowe,
• złom, odpady,
• metale szlachetne (np. złoto, srebro) i nieszlachetne (np. miedź),
• folię stretch,
• tablety, smartfony, konsole,
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych,
• węgiel i produkty węglowe,
• maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria.

Nie musisz stosować MPP w przypadku:

• faktur dokumentujących sprzedaż towaru/usługi objętych obowiązkowym MPP na kwotę niższą lub równą 15 tys. zł brutto,
• faktur dokumentujących sprzedaż towarów/usług mieszanych (tj. towarów/usług objętych i nieobjętych obowiązkowym MPP) o łącznej wartości niższej lub równej 15 tys. zł brutto,
• rozliczeń w formie potrąceń, w zakresie w jakim, kwoty należności są potrącane,
• uregulowań należności wynikających z faktury, która dokumentuje transakcje w ramach wykonania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.

Pamiętaj!

• Jeżeli nabywasz towary lub usługi z załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług możesz odpowiadać solidarnie wraz ze sprzedawcą za jego zaległości podatkowe proporcjonalnie przypadające na dostawę dokonaną na Twoją rzecz,
• Odpowiadasz solidarnie jeżeli w momencie zakupu wiedziałeś lub miałeś uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że cała kwota podatku, która przypada na dostawy lub usługi dokonane na Twoją rzecz lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.
• Od tej odpowiedzialności uwolnisz się płacąc w MPP.

• Transakcję objętą obowiązkowym MPP zrealizujesz przez rachunki rozliczeniowe założone dla działalności gospodarczej, czyli konta firmowe.
• Jeśli kupujący płaci Ci za transakcję objętą obowiązkiem podzielenia płatności, musisz mieć konto VAT, żeby ją przyjąć. Twój bank lub SKOK otworzył Ci takie konto automatycznie, o ile korzystasz z konta firmowego.

Pamiętaj!

Jeśli w swojej firmie używasz konta osobistego (ROR), to nie masz konta VAT. W tym przypadku nie będziesz mógł przyjmować ani zlecać płatności objętych obowiązkowym MPP.

Jeżeli jesteś podatnikiem VAT, który sprzedaje towary czy usługi objęte obowiązkowym MPP i faktura jest na kwotę powyżej 15 tys. zł, na fakturze dokumentującej daną czynność musisz wpisać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”.

Gdy faktura zostanie wystawiona bez tego oznaczenia, masz możliwość jej poprawienia przez wystawienie faktury korygującej.

• Jeżeli wystawisz fakturę bez oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, mimo że miałeś obowiązek je zamieścić, organ podatkowy ustali Ci dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku wykazanej na tej fakturze. Sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości kwoty VAT, która przypada na dostawę towarów i usług objętych obowiązkowym MPP - unikniesz naliczenia tej sankcji, gdy nabywca ureguluje w MPP całą kwotę, która odpowiada kwocie VAT, przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie objęte obowiązkowym MPP.
• Jeżeli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, za to wykroczenie ponosisz odpowiedzialność przewidzianą w Kodeksie karnym skarbowym i możesz otrzymać grzywnę

• Jeżeli jesteś podatnikiem VAT i otrzymasz fakturę VAT z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”, zapłać wynikającą z niej należność w MPP za pomocą specjalnego komunikatu przelewu. Dotyczy to wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług objętych obowiązkowym MPP.
• Jeżeli na fakturze nie ma adnotacji, ale i tak masz obowiązek zapłaty w MPP (faktura jest na kwotę powyżej 15 tys. zł i kupiłeś towary lub usługi z załącznika nr 15 ustawy o VAT), również zapłać w MPP.
• Jeśli masz wątpliwość co do powstania obowiązku zapłaty w MPP, rozważ skorzystanie z dobrowolnej płatności w MPP.

• Jeżeli jako nabywca, pomimo takiego obowiązku, nie zapłacisz za pomocą MPP, to wówczas organ podatkowy ustali Ci sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT, która przypada na nabyte towary lub usługi objęte obowiązkowym MPP.
• Unikniesz naliczania tej sankcji, gdy Twój dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę VAT, która wynika z faktury.
• Jeżeli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, ponosisz za to wykroczenie odpowiedzialność przewidzianą w Kodeksie karnym skarbowym i możesz otrzymać grzywnę.

Pamiętaj!

Jeśli na fakturze od kontrahenta jest adnotacja „mechanizm podzielonej płatności” a Ty zapłaciłeś kontrahentowi za taką fakturę z pominięciem MPP, wówczas nie możesz tej faktury zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jeżeli jednak zaliczyłeś ją do kosztów uzyskania przychodu, to w miesiącu, w którym nastąpiła zapłata z pominięciem MPP, powinieneś:

• zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo

w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów

• zwiększyć przychody.

Zapłaty przy użyciu MPP dokonujesz jednym przelewem do dostawcy za daną dostawę lub usługę. Rozdzielenie płatności następuje przez użycie specjalnego komunikatu przelewu, udostępnionego przez bank/SKOK.

W komunikacie przelewu wskazujesz:

• kwotę podatku VAT (lub część),
• kwotę sprzedaży brutto (lub część),
• numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność,
• NIP sprzedawcy.

Nie musisz znać numeru rachunku VAT dostawcy, gdyż na przelewie będziesz wskazywał rachunek rozliczeniowy dostawcy.

Bank/SKOK automatycznie otwiera:

• jeden rachunek VAT do wszystkich Twoich rachunków rozliczeniowych, (np. do dwóch rachunków rozliczeniowych bank/SKOK uruchamia jeden rachunek VAT),
• na Twój wniosek bank/SKOK może otworzyć więcej rachunków VAT. Otwarcie i prowadzenie rachunków VAT nie wiąże się z dodatkowymi opłatami.

• Zaliczkę wpłacaną przed wystawieniem faktury VAT zrealizujesz korzystając z MPP. W tym przypadku w komunikacie przelewu w miejsce numeru faktury wpisujesz „zaliczka”.
• Płatności za więcej niż jedną fakturę dokonasz przy pomocy jednego komunikatu przelewu. Okres, za który możesz dokonywać takiej zbiorczej płatności w MPP nie może być krótszy niż 1 dzień i dłuższy niż 1 miesiąc.

W tym przypadku komunikat przelewu w MPP ma obejmować:

• • wszystkie faktury wystawione dla Ciebie przez jednego dostawcę lub usługodawcę,
  • kwotę, która odpowiada sumie kwot podatku, wykazanych w otrzymanych fakturach,
  • jako numer faktury wskazujesz okres, za który dokonywana jest płatność.

Uwaga!

Powyższa zasada nie będzie miała zastosowania do płatności w ramach MPP za faktury ustrukturyzowane z wykorzystaniem zbiorczych identyfikatorów nadanych przez KSeF.

Środki zgromadzone na koncie VAT będziesz mógł wykorzystać m.in. na zapłatę:

• kwoty odpowiadającej podatkowi VAT z faktur otrzymanych od kontrahentów,
• podatku VAT, dodatkowego zobowiązania podatkowego i odsetek za zwłokę od tych należności,
• podatku VAT z tytułu importu i odsetek za zwłokę od tego podatku,
• podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych, zaliczek na te podatki, a także odsetek za zwłokę od tych podatków,
• podatku akcyzowego, przedpłat podatku akcyzowego, wpłat dziennych i odsetek za zwłokę od tych płatności,
• należności celnych i odsetek za zwłokę od tych należności,
• podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz odsetek za zwłokę w podatku od wydobycia niektórych kopalin,
• podatku od sprzedaży detalicznej oraz odsetek za zwłokę w podatku od sprzedaży detalicznej,
• opłaty od środków spożywczych oraz dodatkowej opłaty,
• zryczałtowanego podatku od wartości sprzedanej produkcji oraz odsetek za zwłokę w podatku od wartości sprzedanej produkcji,
• podatku tonażowego oraz odsetek za zwłokę w podatku tonażowym,
• opłaty, o której mowa wart. 92ust. 11ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dodatkowej opłaty, o której mowa wart. 92ust. 21tej ustawy, oraz odsetek za zwłokę od tych opłat,
• składek ZUS,
• składek KRUS.

Pamiętaj!
Zarówno sam rachunek VAT, jak i środki na nim zgromadzone cały czas należą do Ciebie. Organy podatkowe nie dysponują środkami zgromadzonymi na rachunkach VAT, sprawują jednak nadzór nad ich uwolnieniem. Masz zatem dostęp do tych środków i możesz na bieżąco regulować swoje zobowiązania wobec kontrahentów oraz zobowiązania podatkowe do urzędu skarbowego i składki ZUS, a Twoja płynność finansowa nie jest zagrożona.

Na rachunku VAT w niektórych sytuacjach mogą nagromadzić się środki finansowe. Wówczas możesz złożyć wniosek do urzędu skarbowego o uwolnienie tych środków, tj. przekazanie na rachunek rozliczeniowy.

Urząd na podjęcie decyzji ma 60 dni.

Naczelnik Urzędu Skarbowego może odmówić wydania zgody jedynie w sytuacji:

• gdy posiadasz zaległości z tytułu podatków i należności, o których mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy - Prawo bankowe (do wysokości tej zaległości wraz z odsetkami za zwłokę);
• gdy zachodzi uzasadniona obawa, że Twoje zobowiązania podatkowe nie zostaną wykonane.

W przypadku zgody otrzymasz postanowienie, zaś Twój bank/SKOK dostanie informację o wydanym postanowieniu, na podstawie której niezwłocznie przeleje środki z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy.

Jeżeli posiadasz zaległości w podatku VAT lub innych podatkach i należnościach (np. PIT, CIT, akcyza i należności celne) otrzymasz odmowę uwolnienia środków. W takiej sytuacji Naczelnik Urzędu Skarbowego wydaje decyzję.

Pamiętaj!

Sam zdecydujesz, jaką kwotę przekażesz na swój rachunek rozliczeniowy.

Ważne!

Złożenie wniosku do urzędu skarbowego nie blokuje możliwości wykorzystywania środków zgromadzonych na rachunku VAT w czasie, w którym naczelnik urzędu skarbowego rozpatruje Twój wniosek.

Jeżeli po złożeniu wniosku o przekazanie środków zechcesz zapłacić kontrahentom faktury w MPP lub zapłacić podatki możesz to zrobić. Bank/SKOK przeleje na rachunek rozliczeniowy kwotę do wysokości Twoich środków na rachunku VAT na dzień otrzymania informacji o postanowieniu naczelnika urzędu skarbowego.

Aby otrzymać w przyspieszonym terminie – do 25 dni – zwrot różnicy podatku (tj. nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym) na rachunek VAT, zaznacz w części deklaracyjnej jednolitego pliku kontrolnego VAT, że chcesz otrzymać zwrot na rachunek VAT i w jakiej kwocie.

A zatem, jeżeli w deklaracji podatkowej masz nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym możesz:

• złożyć wniosek o zwrot tej różnicy na rachunek VAT w terminie do 25 dni lub
• wykazać tę różnicę do zwrotu w standardowym terminie 60 dni.

25-dniowy termin zwrotu nie może być przedłużony.

1. Jak odbywa się zapłata VAT z rachunku VAT do urzędu skarbowego?

2. Jak mogę dokonać pierwszej płatności w MPP, skoro po otwarciu rachunku nie będzie na nim środków? Czy muszę dokonać przelewu na ten rachunek zanim opłaci się pierwszą fakturę?

3. Czy mogę opłacić tylko poszczególne pozycje z faktury z zastosowaniem MPP? Czy bank uzna taki przelew?

4. Jestem podatnikiem, który nie ma siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, jednak mam obowiązek rozliczenia VAT od towarów (usług) objętych obowiązkowym MPP, jak mam postąpić w powyższej sytuacji?

5. Czy obowiązkowy MPP będzie dotyczyć także płatności kartą płatniczą powyżej 15 tys. zł brutto?

Objaśnienia w sprawie mechanizmu podzielonej płatności

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT)